[مرعشي؛ شمارههايکتاب يکي از چهار منابع مهم حديثي شيعي و از جوامع اربعه معتبره مشهور اماميه و مدار استنباط احکام شرعيه است 6166، 5550 و 15944؛ الذريعة، ج6، ص 205]
(يادداشتهاي نسخه)br
نسخه در چهار مجلد يا جزء و 666 باب و داراي 5963 حديث (3913 مسند و 2050 مرسل) ميباشند.
(يادداشتهاي نسخه)br
مؤلف در مقدمه آورده: هنگامي که دست قضا و قدر مرا به بلخ در قصبه ايلاق کشانيد به ديدار شريف الدين ابو عبدالله (محمد بن حسن بن حسين بن اسحاق بن حسين بن حسين بن اسحق بن موسي بن جعفر عليهما السلام معروف به (نعمه) شادان گشتم در طي معاشرت سخن از اهميت کتاب (من لايحضره الطبيب) محمد بن زکريا رازي به ميان آورد و خواهش نمود که کتابي جامع و کافي در احکام دين تآليف و به نام (من لا يحضره الفقيه) بنامم مسؤل حضرتش را اجابت نمودم.
(يادداشتهاي نسخه)br
مؤلف در اين کتاب، اختصار در ذکر اسانيد و حذف اوايل سند است و براي دانستن سلسله اسانيد احاديث، مذيل داشته است کتاب را به ذکر مشايخ و سلسله رواة. مؤلف در اين کتاب ملتزم بوده اخبار اماميه، اخبارصحيحه اي که مورد اعتماد و عمل بوده طبق آن فتوا ميداده را نقل ميکند. اعلام اماميه اخبار مندرج در اين کتاب را صحيح، و مراسيل آن را به مانند مسانيد دانسته.
(يادداشتهاي نسخه)br
مندرجات جلد اول: کتاب الطهارة و کتاب الصلوة از برگ(1 - 93)؛ مندرجات جلد دوم: از کتاب الزکوة و کتاب الصوم و اعتکاف و در پايان ابواب زيارات درج گرديده. از برگ (94-188 ر)؛ مندرحات جلد سوم: کتاب القضاء و شهادت، ابواب الشفعه، الوکاله، العتق و احکامه، کفاله، حواله، معايش و مکاسب و فوائد و صناعات و بيع و متاجر و احياء الموات، مزارعه و.. صيد و ذباحه، اکل و شرب، نکاح و طلاق. از برگ( 188 پ 284 ر) ؛ مندرجات جلد چهارم: باب جمل من مناهي النبي (ص)، حدود و ديات، وصية، ميراث، نوادر(و هو آخر ابواب الکتاب). از برگ (284ر 370 ر).
(يادداشتهاي نسخه)br
در پايان از برگ(370ر-386 پ) (پشت) اسانيد کتاب من لايحضر الفقيه آمده
(يادداشتهاي نسخه)br
از برگ (386 پ - 388 ر) فهرست مشيخه آمده. از برگ 234 جلد سوم به بعد کاتب عوض شده است
(يادداشتهاي نسخه)br
منابع: [الذريعة: 22/232؛ مشار: ص 233؛ ايضاح المکنون: 2/585؛ معجم المؤلفين: 11/3؛ ريحانة الادب؛ 3/439؛ کتابشناسي شيخ صدوق؛ ص 263؛ فنخا: 26/42؛ دنا: 8/506]
(يادداشتهاي نسخه)br